
ของเล่นง่ายๆ อย่างกระบะทรายช่วยส่งเสริมพัฒนาการของลูกได้มากมายหลายด้าน รวมทั้งพัฒนาการด้านสมองด้วย
ประโยชน์ของการเล่นทราย
คุณพ่อคุณแม่อย่าเพิ่งคิดว่าถ้าลูกน้อยเล่นทรายแล้วจะเลอะเทอะหรือทรายจะเข้าตาลูก เพราะเด็กชอบเล่นทรายกันทุกคนที่ว่าทรายทำให้เนื้อตัวเลอะเทอะ เล่นเสร็จปัดเนื้อปัดตัวหรืออาบน้ำให้ลูกก็หายได้ หรือหากกลัวทรายเข้าตาลูก การเล่นทรายเปียกจะแก้ปัญหานี้ได้ มาดูประโยชน์มากมายที่ลูกจะได้รับจากทรายกัน
ช่วยพัฒนาประสาทสัมผัส เม็ดทรายมีหลายขนาด และเมื่อสัมผัสก็จะให้ความรู้สึกแตกต่างกัน ทรายเม็ดใหญ่ หากใช้มือจับหรือกำจะให้ความรู้สึกสาก แต่หากเป็นทรายเม็ดเล็กๆ หรือเป็นทรายแป้ง จะให้ความรู้สึกเหมือนสัมผัสแป้งและรู้สึกสากเพียงเล็กน้อย เมื่อมือลูกได้รับสัมผัสที่แตกต่างจากทราย สัมผัสที่แตกต่างนี้จะทำให้สมองที่ควบคุมมือทำงาน กระตุ้นให้เส้นใยสมองถักทอสู่กัน
ช่วยเสริมสร้างจินตนาการ สังเกตเวลาเด็กๆ นั่งเล่นทรายแล้วลองถามว่า เขาทำอะไรอยู่ บางคนก็จะบอกว่าสร้างบ้าน ทำขนม สร้างรถ ทำภูเขา ฯลฯ สารพัดคำตอบ นี่เพราะสมองส่วนสรรค์สร้างจินตนาการกำลังทำงานอย่างดี
ข้อดีของสิ่งใกล้ตัวอย่างทราย ก็คือเป็นของเล่นที่ไม่สำเร็จรูป เป็นของเล่นปลายเปิด คือพลิกแพลงได้ ซึ่งเป็นลักษณะที่ดีของของเล่นที่ช่วยกระตุ้นจินตนาการ เด็กๆจะก่อทรายเป็นรูปร่างอะไรก็ได้ตามแต่จะจินตนาการหรือเรียนรู้ พอเกิดจินตนาการ เส้นใยสมองก็จะเกิดขึ้นทันทีเช่นกัน
ช่วยเรียนรู้รูปทรง เพราะทรายก่อรูปได้ง่าย และเปลี่ยนเป็นรูปทรงนั่นนี่ได้ง่าย จึงเหมาะต่อการนำมาสอนเรื่องรูปทรง เช่น หากคุณพ่อคุณแม่จะสอนเรื่องรูปทรง สามเหลี่ยม สี่เหลี่ยม ฯลฯ ก็เอาแม่พิมพ์รูปทรงเหล่านี้มาให้เด็กๆ เล่นกับทราย หรือเรียนเรื่องสัตว์ก็เอาแม่พิมพ์รูปปลา ปู ฯลฯ มาให้เล่น การเรียนรู้รูปทรงแบบนี้ เป็นการเรียนรู้แบบสามมิติ ในขณะที่การวาดภาพบนกระดาษให้ลูกดูนั้น เป็นการเรียนรู้แบบสองมิติ
ฝึกการทำงานประสานกันของมือกับสายตา มิติสัมพันธ์ จากการที่ลูกเททรายเข้าออกจากภาชนะ การก่อรูปทรงต่างๆ หรือการที่ลูกได้ลุกขึ้นยืน นั่ง ก้มๆ เงยๆ ตักทราย ตักน้ำ เป็นการฝึกหัดกำลังมือ แขน ขา และลำตัวให้แข็งแรง การทรงตัวก็จะดีขึ้นเรื่อยๆ เพราะได้ก้มตัวมาข้างหน้า หรือเอียงตัวไปยกของ ซึ่งกล้ามเนื้อจะต้องทำงานให้สมดุลเพื่อรั้งตัวไว้ไม่ให้ล้ม พูดได้ว่าแค่กระบะทรายใกล้ตัวนี้จะช่วยพัฒนาลูกได้มากมาย ได้อย่างที่ของเล่นแพงๆ บางชิ้นให้ไม่ได้เลย
ทำกระบะทรายให้ลูกเล่น
หากบริเวณบ้านไม่มีทรายให้ลูกเล่น สวนสาธารณะบางที่ก็จัดกระบะทรายไว้ให้เด็ก แต่อาจเสี่ยงที่สุนัขจะไปถ่ายไว้ ขอแนะนำให้ลองทำกระบะทรายให้ลูกเล่นที่บ้าน หาพื้นที่สัก 1x1 เมตร เพื่อให้มีพื้นที่ให้ลูกเล่นได้กว้างพอ หาไม้มาตีขอบให้เป็นกรอบสี่เหลี่ยม (หากไม่ต้องการให้ทรายกระจายมาก ก็รองพื้นด้วยผ้ายางพลาสติกก่อน) ซื้อทรายก่อสร้างเทลงไปในปริมาณที่เห็นว่าลูกเล่นแล้วสนุก หรือหากไม่มีพื้นที่จริงๆ ก็นำกะละมังใบย่อมๆ สัก 1 ใบ ใส่ทรายลงไปสักพอดีขอบ หากระป๋องนม ขวดน้ำพลาสติก ช้อน ทัพพีเก่าๆ หรือของเล่นเข้ามาช่วยในการสร้างหรือขุด ไม่ว่ารถตัก พลั่ว หรือ ถังทรายเป็นตัวช่วยให้ลูก รับรองว่าลูกนั่งเล่นได้ทั้งวันจนเรานึกไม่ถึงเลย
แต่ละบ้านควรมีกระบะทรายฝีมือพ่อหรือแม่ติดบ้านไว้ แต่มีข้อควรระวังอยู่ว่า คุณพ่อคุณแม่ต้องดูลูกเล่นอยู่ใกล้ๆ เพื่อระวังไม่ให้ลูกหยิบทรายใส่ปาก หรือโยนเล่นจนกระเด็นเข้าตา รวมถึงดูแลความสะอาดของทรายด้วย
เล่นทรายกับลูก
นอกจากหาอุปกรณ์ของเล่นมาให้ลูกเล่นกับทรายแล้ว เด็กๆจะสนุกและได้เรียนรู้มากขึ้นหากพ่อแม่ร่วมเล่นกับเขาด้วย
น้ำหายไปไหน เอาน้ำมาสักขวด แล้วเทลงไปในทราย ลูกจะค่อยๆ เห็นน้ำซึมลงไปในทราย น้ำหายไปกับตา และทำให้ทรายเปียก เมื่อทรายเปียกน้ำเขาจะเล่นได้สนุกกว่าทรายแห้ง เพราะทรายจับตัวกันดีกว่า
มือหนูอยู่บนทราย ชวนลูกปั๊มนิ้วทั้ง 5 ลงบนทรายเปียก หรือจะเอาพิมพ์รูปทรงอื่นกดลงบนทรายให้เป็นรูปร่างก็ได้
สร้างหมู่บ้านของเรา ตั้งโจทย์ให้ลูกก่อทรายสร้างหมู่บ้านในจินตนาการว่า เขาอยากให้หมู่บ้านเป็นแบบไหน มีอะไรบ้างในหมู่บ้านนั้น
กระดานทราย ชวนลูกวาดรูปหรือเขียนคำลงบนทราย วาดเสร็จก็ชวนลูกตกแต่งภาพที่ได้ เช่น ใช้ก้อนหิน ใบไม้ กิ่งไม้มาตกแต่ง หรือวาดตัวการ์ตูนที่เขาชอบ เด็กๆจะสนุก เพราะสามารถลบได้ เขียนใหม่ได้เหมือนเขียนบนกระดานดำเลย
ปราสาททรายฝีมือหนู ชวนลูกสร้างปราสาททรายสูงๆ ให้ตื่นตาตื่นใจ โดยคุณพ่อคุณแม่เริ่มต้นแล้วให้ลูกเป็นลูกมือต่อเติม
เดินบนทราย ขณะเล่นบนทรายนั้น ลูกควรถอดรองเท้า ให้เท้าเปล่าของลูกได้สัมผัสทรายทราย จะช่วยพัฒนาประสาทสัมผัสที่เท้าด้วย และยังเป็นการนวดเท้าให้ลูกด้วย ทำให้เท้าของลูกรู้สึกผ่อนคลาย และเด็กจะรู้สึกสนุกกับการเดินด้วยเท้าเปล่ามากกว่าใส่รองเท้าบนพื้นทราย
credit : Familyweekend